Een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) is een verklaring waaruit blijkt dat iemands verleden geen bezwaar vormt voor het vervullen van een specifieke taak of functie in de samenleving. Voor een nieuwe baan kan het bijvoorbeeld noodzakelijk zijn om deze verklaring aan te leveren. Er zijn zelfs branches waarbij een Verklaring Omtrent het Gedrag wettelijk verplicht is, dit is bepaald door de overheid. Wanneer iemand strafbare feiten heeft gepleegd, dan kan het zijn dat de VOG geweigerd wordt. Vanaf 1 oktober kan een VOG waarschijnlijk vaker geweigerd worden. Op dit moment is de controle voor het vergeven van een VOG alleen gedaan op basis van justitiële gegevens. In de toekomst zal dit ook gecontroleerd worden op basis van alleen politiegegevens.
Beoordelen van een VOG aanvraag
Voor branches waarin er geen wettelijke verplichting is om een VOG aan te vragen, bepaalt de werkgever zelf of deze verklaring noodzakelijk is voor een functie. De werkgever is namelijk verantwoordelijk om op de integriteit van zijn/haar medewerkers te letten, om die reden kan hij of zij bepalen dat de verklaring noodzakelijk is. De VOG kan zowel aangevraagd worden door de nieuwe werknemer als door de werkgever. Deze aanvraag wordt neergelegd bij Justis, zij beoordelen of de persoon recht heeft op een VOG. Door middel van een controle wordt er gekeken of iemand een strafbaar feit heeft gepleegd welke een risico vormt voor de reden waarvoor de verklaring nodig is. Hierbij wordt gelet op het feit of er een gevaar voor de samenleving is als een medewerker de functie krijgt. Vaak wordt er een selectie gemaakt van het screeningsprofiel waarop de nieuwe medewerker gescreend zal worden. Zo zal een financieel medewerker gescreend worden op andere punten dan een medewerker in de kinderopvang.
Verklaring Omtrent Gedrag geweigerd
Wanneer de werknemer staat ingeschreven in de basisregistratie personen van de gemeente én geen strafblad heeft, werd een VOG voorheen altijd uitgegeven. Vanaf oktober komt hier verandering in en kan Justis alleen op basis van politiegegevens een VOG weigeren. Hierbij wordt er dus niet alleen gecontroleerd of de persoon veroordeeld is, maar er wordt ook gekeken naar relevante politiegegevens. Deze wijziging geldt alleen voor functies waarbij een persoon vrij moet zijn van onbesproken gedrag, bijvoorbeeld binnen het veiligheidsdomein. Wanneer er relevante politiegegevens zijn, kan het dus zijn dat een persoon geen VOG verkrijgt voor bijvoorbeeld een functie bij het Openbaar Ministerie. De regels voor een reguliere VOG aanvraag, zoals voor een functie in de kinderopvang of als chauffeur, veranderen niet.
De ingangsdatum van deze wijziging is nog niet definitief. De definitieve wetswijziging is afhankelijk van goedkeuring door de Eerste en Tweede Kamer. Of bij afkondiging van de Algemene Maatregel van Bestuur of ministeriële regeling én publicatie in het Staatsblad of de Staatscourant.